Implementatie; veranderen gaat (bijna) nooit vanzelf

Implementatie is het invoeren van een nieuw idee of plan. Dit betekent ‘veranderen’ wat we eerder deden.  Loslaten wat we gewend zijn te doen, is niet makkelijk. En bij een verandering van het primaire proces moeten we meestal ook andere werkprocessen in de rest van de organisatie aanpassen. Een nieuwe visie vraagt bewustwording van huidige patronen, de ‘wil’ om te veranderen, verbreding in de organisatie, verleiden, en zo nodig het inoefenen van nieuw gedrag of andere handelingen. Wat nodig is voor een effectieve implementatie hangt bijvoorbeeld ook af van de vraag of het idee voor de verandering uit het primaire proces zelf komt, of van bovenaf is opgelegd.

Vaak kan het uitvoerend team goed aangeven waar het idee voor de verandering toe zal leiden. Daarom moet de ‘waarom’-vraag ook helder over het voetlicht komen. Om het idee verder te brengen in de organisatie verdiepen we ons in de verschillende invalshoeken van de verandering en de emoties. We brengen nieuwe gezichtspunten in. Zo vullen we de verandering samen praktisch in, benoemen wat daarvoor nodig is en hoe we die kunnen realiseren. Als ondersteuner van het proces houd ik daarbij ook zicht op de gevolgen voor de interne bedrijfsvoering en de positionering van de opdrachtgever.

win-win-win

Tijdens het veranderproces verdiepen we ons altijd óók in de kant van de cliënt. Hoe zal die de verandering ervaren? Maar ook zoomen we in op de aanbodkant; de werkgever en de kant van de professional; en kijken naar het belang van eventuele stakeholders. Als we ‘t ook voor hen aantrekkelijk kunnen maken, geeft dat de meeste kans op een win-win-win-situatie voor alle belanghebbenden. Het afstemmen van meerdere partijen en belanghebbenden kan complex zijn.

Elke ‘hoe’-vraag begint toch met het ‘waarom’ en het ‘wat’

Voorbeelden van implementatie-vraagstukken

Vraagstukken, die projectmatig kunnen worden opgepakt, zijn bijvoorbeeld:

  • Een plan voor een nieuw zorgaanbod is gemaakt. Hoe geven we dat nu handen en voeten in de praktijk?
  • Hoe richten we de huisartsenzorg voor vluchtelingen het beste in?
  • Het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg is vastgesteld. Hoe ver zijn we bij ons met de implementatie? Hebben bewoners in ons verpleeghuis een zinvolle dag? Zijn onze professionals goed toegerust? Hoe geven we onze professionals nog meer de lead om de zorg te verbeteren?
  • Is de zorg met minder regels uitvoerbaar? Hoe richten we dat in?
  • Een HKZ-certificaat behalen is een must. Hoe doen we dat zonder al te veel bureaucratische ballast?
  • We willen de samenwerking rondom Veilig Thuis intensiveren. Hoe pakken we dat aan?

‘Bouwen aan de samenleving van vandaag en morgen’

Eerst advies of ondersteuning?

Soms wil je je idee eerst uitgewerkt hebben op papier. Bijvoorbeeld als je wilt gaan inschrijven bij een aanbesteding. Of je bent zoekend waar de verbetering in gevonden kan worden. Dan is het zinvol om samen de (zorg)visie te definiëren, een analyse te maken van de situatie, mogelijke scenario’s op te stellen of eerst een (business)plan te schrijven. Een adviesvraag kan bijvoorbeeld zijn:

  • Wij hebben een idee voor een nieuw zorgaanbod. Kan je ons helpen bij de inschrijving op een aanbesteding? Of: kan je voor ons een businessplan opstellen?
  • Wat zouden we bij ons kunnen doen om een inclusieve samenleving te bevorderen?
  • Benutten we onze professionals optimaal?
  • Hoe kunnen we Veilig Thuis integraal inbedden in onze regio?
  • Kunnen we op korte termijn over een kwaliteitsplan beschikken?

Veranderingen in de zorg vragen om een duidelijke visie.

Van normenlijstjes en directie-rapportages naar reflectie en dialoog.

Toezicht op de besturing

Goed bestuur en toezicht zijn belangrijke voorwaarden voor goede zorg en dienstverlening. Ik hecht er als toezichthouder aan dat de Governancecode Zorg en Welzijn wordt gevolgd. Het primaat van een organisatie voor zorg of dienstverlening is immers het bieden van goede zorg voor de cliënten. Recente ervaring:

  • Voorzitter Raad van Toezicht Stichting SAM Welzijn (2017-heden)
  • Voorzitter toezichthoudend bestuur van het lokale sportbedrijf voor binnensport en zwembaden: Stichting Beheer Accommodaties Bodegraven-Reeuwijk (2009-2017)